ETKİN DİNLEME BECERİLERİ
Belki dinleme becerilerini kullanmak için diğer becerilerden daha fazla zaman harcıyorsunuz. Diğer becerilere benzer olarak dinleme becerilerini de uygulama davranışları gerektirir.
Etkin dinleme ne anlama gelir?
Etkin Dinleme Üç Adımdan Oluşan Aktif Bir Süreçtir.
1- İşitme: Konuşan kişinin sözlerinden yeteri kadarını yakalayarak dinlemektir. Örneğin; bir konuşmacı zebralar hakkında bilgi verirken; iki zebranın aslında birbirinin benzeri olmadığından bahsetsin. Eğer sözleri işittikten sonra olayı tekrar edebilirsen işitmişsin demektir.
2- Anlama: Etkin dinlemenin diğer ikinci adımıdır. Ne işittiğini ve ne anladığını kendi belirlediğin yollara bağlı olarak ortaya koyduğunda anlama gerçekleşmiş demektir. Zebralar üzerine yapılan konuşmaya geri dönelim. İki zebranın birbirine benzemediğini işittiğinde, bunun ne anlama geldiğini düşünebilirsin. “Her bir zebranın üzerindeki çizgi desenlerinin farklı olduğu” anlamına geldiğini düşünmen bu adımın gerçekleştiğini gösterir.
3- Yargılama (Değerlendirme): Konuşmacının sözlerini anladığına emin olduktan sonra, farklı bir anlayışı taşıyıp taşımadığın hakkında düşünmelisin. İşittiklerime inanıyor muyum? Her zebra için çizgiler nasıl farklı olabilir? şeklinde düşünebilirsin. Fakat sonra her insanın parmak izi farklıdır bilgisini hatırlayınca “Zebraların çizgi desenleri farklıdır” sözleri sana inandırıcı gelir.
İyi bir Dinleyici Olmak için Tavsiyeler.
1. Kişinin konuşmalarına tüm dikkatini vermelisin. Pencereden dışarıya bakma ya da bulunduğun ortamda başka bir şey ile ilgilenme.
2. Zihninizin odaklandığından da emin olun. Eğer konuşmacının neler söyleyeceğini biliyorsanız zihninizin başka bir şeylerle meşgul olması ve amaçtan uzaklaşmanız kolay olabilir. Fakat tahminlerinizde yanlış düşünebilirsiniz. Eğer zihninizin amaca uzak şeylerle uğraşmaya başladığını hissettiğinizde, vücudunuzun pozisyonunu değiştirerek oturma biçimini değiştiriniz. Ayrıca konuşmacının sözlerine konsantre olmayı deneyin.
3. Siz konuşmaya başlamadan önce konuşmacı sunumu bitirebilir. Konuşmacılar her şeyi söyleme şansını ve sözü kesilmeksizin konuşmak ister. Sözünü kestiğiniz zaman dinlemediğinizi, başka şeylerle uğraştığınızda sizin gerçekten orda olmadığınızı kolayca anlar.
4. Konuşmaya başlamadan önce kendinizi dinlemeyi bitirin. Ne söyleyeceğinizi düşünmeyle meşgulken etkin dinlemeyi gerçekleştirmezsiniz.
5. Ana fikirleri dinleyin. Konuşmacının bölümler arası geçişleri için ana fikirler çok önemlidir. Konuşmanın başlangıcında ya da sonunda ve belirli bir zaman aralığında sıklıkla tekrar edilir. Parantez ile başlayan cümlelere özellikle dikkat ediniz. Örneğin “hatırlanması gereken en önemli şey,…….”
6. Sorular sorunuz. Konuşmacının söylediklerini anladığınızdan emin değilseniz soru sorun. Kendi ifadelerinizle konuşmacının söylediklerini tekrar etmek iyi bir fikirdir. Böylece doğru anlayıp anlamadığınızdan emin olabilirsiniz. Örneğin; “ İki zebra birbirine benzemez dediğinizde her birinde çizgilerin farklı olduğunu söylemeye çalışıyorsunuz değil mi?” şeklinde sorabilirsiniz.
7. Geri dönütler veriniz. Konuşmacıya doğru dik oturun ve ona bakınız. Anladığınızı göstermek için başınızı sallayın. Yeri geldiğinde tebessüm gösterin, kaşlarınızı çatın, gülün ve sessiz olun. Bunların hepsi konuşmacıya dinlediğinizi gösteren yollardır. Unutmayın! Kulaklarınızla ne kadar iyi dinlerseniz yüzünüz bunları yansıtacaktır.
Özgür SERÇE -fenciyim.com