ÖLÇME - DEĞERLENDİRME ARAÇ VE YÖNTEMLERİ
GÖZLEM
Öğretmenlerin gözlem becerileri ve tuttukları gözlem kayıtları öğrencilerin sosyal bilimler dersleriyle kazandırılması hedeflenen düşünme becerilerinin gelişimini değerlendirmek için sahip olabilecekleri en iyi araçlardandır. Gözlem, öğrenciler hakkında doğru ve çabuk bilgi sağlar. Uygulamada hız ve zaman önemlidir. Öğretmen öğrencilerin; · Soru ve önerilere verdikleri cevapları,· Sınıf içi tartışmalara katılımlarını,· Grup çalışmalarına ve tartışmalarına katılımlarını ve· Öğretim sürecinde yapılan görevler ve materyallere öğrencinin gösterdiği tepkiyi gözlemler.Aşağıdaki noktalar, öğretmenlere gözlem yapmada kolaylık sağlayacaktır. · Ölçütleri koyarken bütün öğrenciler için aynı standartları kullanınız.· Her öğrenciyi birkaç kez gözlemleyiniz.· Her öğrenciyi değişik durumlarda ve farklı günlerde gözlemleyiniz.· Her öğrenciyi değişik özellikler, beceriler ve davranışlara göre değerlendiriniz.· Yapılan gözlem için değerlendirmeyi, mümkün olduğu kadar gözlemi yaptığınız zaman kaydediniz.
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
Performans değerlendirme, öğrencilerin bireysel farklılıklarını dikkate alarak, onların bilgi ve becerilerini eyleme dönüştürmelerini, gerçek yaşama aktarmalarını sağlayacak durum ve ödevler aracılığıyla değerlendirme yapmak biçiminde tanımlanabilir. Performans değerlendirme, dersin kazanımlarıyla ilgili olarak öğrencinin günlük yaşamındaki problemleri nasıl çözeceğini ve problem çözmek için sahip olduğu bilgi ve becerileri nasıl kullanacağını göstermesini ister. Performans değerlendirmeyle öğrenciler, sınav saatleriyle sınırlandırılmaksızın geniş bir zaman diliminde çalışma ve tekrar yapma, oluşturulan ölçütlere göre yeterlik derecelerini ortaya koyma olanaklarına sahip olurlar. Performans değerlendirme gözlenebilen bir performans veya somut bir ürünle sonuçlanmaktadır. Bu tip değerlendirmede kâğıt kalem testleri gibi öğrenci basit cevaplar vermez, bir ürün meydana getirir. Otantik değerlendirme görevleri öğrencilerin mümkün oldukça gerçek yaşama benzer problemler yoluyla bilgi ve becerilerini göstermesini gerektirir. Açık uçlu sorular ya da performans görevleri otantik ya da performans değerlendirme çalışmalarının iyi örnekleridir. Performans değerlendirme, öğrencinin yeni bilgiyi yapılandırmasını gerektirir. Performans ödevlerinde, tek bir cevap yoktur. Ödevi tamamlamak için değişik yollar bulunmaktadır. Bu nedenle iyi tanımlanmış bir ölçütle değerlendirmelidir. Başarılı bir değerlendirme yapmak için her bir performans görevi bir dereceli puanlama anahtarı (rubric) ile eşleştirilmelidir. Öğrenciler performans ödeviyle dereceli puanlama anahtarının bir örneğini alırlar. Böylece değerlendirme sürecinde, öğrenciler kendilerinden ne beklendiğini bilerek çalışmalarını ona göre yönlendirirler. Dereceli puanlama anahtarı, öğrencinin başarısı için bir yol haritasına dönüşür.
PROJE:
Öğrencilerin grup hâlinde veya bireysel olarak, istedikleri bir alanda/konuda inceleme, araştırma ve yorum yapma, görüş geliştirme, yeni bilgilere ulaşma, özgün düşünce üretme ve çıkarımlarda bulunma amacıyla ders öğretmeni rehberliğinde yapacakları çalışmalardır.Proje geliştirme süreci uzun, karmaşık ve zorlu bir süreçtir. Bu ödevler, öğrencilerin yaratıcılık, araştırma, iletişim gibi üst düzey zihinsel becerilerini geliştirir. Projenin tasarımından ortaya konulmasına kadar geçen süreç, bilimsel süreç basamaklarını içereceğinden bilimsel süreç becerilerinin gelişmesine yardımcı olur. Projeler yönergeler ve puanlama standartları gerektirir.
Proje konuları zümre öğretmenleri tarafından belirlenebileceği gibi öğrenciler de kendi ilgi duydukları alanlara göre bireysel ya da grup olarak proje konusu belirleyebilirler. Verilen proje konuları öğrencilerin düzeyine uygun ve yerel imkânlara göre yapılabilecek nitelikte olmalıdır. Grup halinde yapılacak projelerde grupların, öğrencilerin cinsiyet, başarı durumu vb. özellikleri bakımından heterojen olmasına dikkat edilmelidir. Grup çalışmalarında grup üyelerinin görev dağılımı projenin her aşaması için net olarak yapılmalıdır. Görev dağılımı grup üyeleri tarafından yapılarak öğretmenin onayı alınır. Projenin her aşamasında görevlerin yapılıp yapılmadığı aşamanın bitiminde öğretmen tarafından kontrol edilir ve grup üyelerine geri bildirim verilir. Görevini yeterince yerine getirmeyen öğrencilerin bireysel özelliklerine de dikkat edilerek gerekli önlemler alınır.
Proje Ödevi/ Örneği 1
| ÜNİTE | Toplumsal Yapı ve Toplumsal İlişkiler |
| SÜRE | 3 ay |
| KAZANIM NO. | B – 8 / C – 7 / C – 8 |
| DEĞERLENDİRME | Proje değerlendirme formu ya da dereceli puanlama anahtarı. |
Sevgili öğrenciler,Ülkemizde uygulanan ve yanlış olduğunu düşündüğünüz bir norma yazılı basında (dergi, gazete) ne kadar önem verildiğini araştırarak, buna ilişkin görüş ve önerilerinizin yer aldığı bir rapor hazırlayınız.
Bu çalışmayı yaparken aşağıdaki adımları izlemeniz size yardımcı olacaktır.
1. Bir çalışma planı hazırlayınız ve planı öğretmeniniz ile paylaşınız.
2. Ülkemizde uygulanan yanlış olduğuna inandığınız bir toplumsal norm belirleyiniz.
3. 3 ay süre ile gazete ve dergileri takip ederek seçtiğiniz norma ilişkin haberleri toplayınız. (Punto büyüklüğü arttıkça, habere verilen önem artar.)
4. Punto büyüklüklerini cetvelle ölçünüz ve hazırlayacağınız çizelgeyi uygun bir şekilde doldurunuz.
| Tarih | Haberin Başlığı | Punto Büyüklüğü (..cm) |
Basından topladığınız haberleri tarih sırasına göre düzenleyiniz.
5. Seçtiğiniz normu, seçme gerekçenizi yazınız.
6. Haberlerin punto büyüklüklerine göre basının bu konuya verdiği önemi yorumlayınız.
7. Punto büyüklüklerine göre basının bu konulara verdiği önemin yeterliliği konusundaki düşüncelerinizi yazınız.
8. Çevrenizde seçmiş olduğunuz normla ilgili varsa örnekleri de çalışmanıza ekleyiniz.
9. Yanlış olduğunu düşündüğünüz bu uygulamanın ortadan kalkması için uygulanabilir bir çözüm yolu öneriniz.
10. Çalışma sonunda yaptıklarınızı Türkçe yazım kurallarına uygun olarak bir rapor haline getiriniz
fenciyim.com