Deney: Elektro Mıknatıs Yapımı

     

  Araç ve Gereç :  

  Pusula

  Orta boy iki kalın demir çivi

  Yeteri kadar kablo,

  Piyasada satılan iki pil ve pil yatağı  

  Yeteri kadar toplu iğne

  Deneyin Yapılışı :

- 50 santimetre uzunluğunda bir kablo parçası kesiniz. Kablonun iki ucundaki yalıtkan kısmı sıyırarak bakır teli ortaya çıkarınız. Kabloyu demir çivi üzerine sarınız. Kablonun Çıplak uçlarını, pilin kutuplarına bağlayınız . Devreden akım geçince, düzenek bir çubuk mıknatıs gibi bir manyetik alan oluşturur. Bu cins düzeneklere elektromıknatıs denir.

  - Bu şekilde elde ettiğimiz elektromıknatısı, toplu iğnelere yaklaştırınız. Elektromıknatıs kaç tane iğneyi çekebilir. Çubuk mıknatısı iğnelere yaklaştırarak, birbirine takılı kaç tane iğneyi çekebildiğini bulunuz. 

- 75 cm uzunluğunda bir kablo parçası keserek, yeni bir elektromıknatıs yapınız. Aynı pilin uçlarına bağlayınız. Ard arda takılı kaç tane toplu iğne çektiğini saptayınız.Bu sayıyı sarım sayısı daha az olan mıknatısın çektiği iğne sayısı ile karşılaştırınız.

  - Elektromıknatısı seri bağlı iki pil ile besleyerek deneyi tekrarlayınız. Elektro mıknatısın bu durumda çektiği toplu iğne sayısı daha çok mu yoksa daha az mı olur? 

- Elektromıknatısın ucunu pusulaya yaklaştırınız.

  *Pusulanın kuzeyi gösteren ibresi ne tarafa doğru sapar? Sapma yönü ile elektromıknatısın kutupları arasında ilişki kurunuz (şekil 3.6) 

       

      

- Genelde, elektromıknatıslar ve çubuk mıknatısların oluşturduğu manyetik alan arasında bir fark yoktur. Çubuk mıknatıslarda olduğu gibi elektro mıknatısların uç noktaları, yani kutupları daha çok iğneyi çeker.

  Elektro mıknatıslar da sadece manyetik maddeleri çekerler. Elektro mıknatıs bir plastiği veya kağıt parçasını çekmez.  

Aynı şiddette akım geçtiğinde sarım sayısı fazla olan mıknatısın çektiği toplu iğne sayısı, sarım sayısı az olandan daha fazladır.

  Daha önceleri gördüğümüz gibi, manyetik alanın şiddetli veya zayıf olması, manyetik alan kuvvet çizgilerinin sıklığına ve seyrekliğine bağlıdır. 

Kuvvet çizgileri sık ise manyetik alan kuvvetli, seyrek ise zayıftır. Şekil 3.7’de,

  Sarım sayısı arttıkça manyetik alan şiddetinin arttığı gösterilmiştir.Şekilden anlaşılacağı gibi, çubuk mıknatıs ve elektromıknatısın oluşturduğu manyetik alan kuvvet çizgilerinin yönelimleri aynıdır. Kablodan geçen akım şiddeti artarsa, kuvvet çizgileri sıklaşır. Bunun anlamı daha kuvvetli bir elektromıknatıs elde edildiğidir.

                 Alıntı.

---

Yorumlar - Yorum Yaz

---