ELEKTRİK ENERJİSİNİ AKILLI KULLANALIM, ÇEVREMİZ AZ ZARAR GÖRSÜN.
Evimizde kullandığımız elektrikli araçların aynı sürede harcadığı enerji hemen hemen hepsinde farklıdır. Örneğin 1 saat çalışan ütü ile 1 saat çalışan gece lambası ya da radyo aynı enerjiyi harcamaz. Elektrikli araçların üzerlerindeki etiketlerde, o aracıngücü yazılır. Bir aracın birim zamanda tükettiği enerji o aracın gücünü verir. Güç birimi wattır. 
Bir su ısıtıcısının gücü 1200 watt ise su ısıtıcısı çalıştığında 1 s’de 1200 j enerjiyi ısı enerjisine çevirir. Bir aracın harcadığı elektrik enerjisi güç ile çalışma süresi çarpılarak bulunur.
Genelde ev ve işyerlerinde kullanılan elektrik enerjisi kilowatt-saat olarak hesaplanır.
Elektrikli aletlerde genelde güç birimi olarak kW-h (kilowatt – saat) kullanılır.Bu aracın elektriksel gücü amper ve voltun çarpımına eşittir:
P = I . V
O hâlde elektriksel enerji,
Bu bağıntı kullanılarak çalışma gerilimi ve çektiği akım bilinen bir elektrikli aracın belli bir sürede harcadığı enerji hesaplanabilir. Ev ve iş yerlerinde tüketilen elektrik, elektrik sayaçlarıyla ölçülür. Elektrik sayaçlarının çalışmasında elektriğin manyetik etkisinden yararlanılır.
Kısa Devre Nedir?
Elektrikli araçların telleri birbirine değdiğinde kısa devre gerçekleşir. Bu durumda devredeki direnç azalır, tellerden geçen akım şiddeti artar. Akımın artması iletken tellerin aşırı ısınmasına sebep olur. Eğer devrede sigorta yoksa bu olay yangınlara sebep olabilir. Kısa devre, elektrik kontağı olarak da adlandırılır.
Elektrik Çarpması Nedir?
İnsan vücudu elektrik akımını iletir. Elektrik kaçağı olan bir araca elimizle dokunduğumuzda, elektrik vücudumuzdan toprağa doğru akar. Bu esnada sinir sistemimiz zarar görür. Vücutta yanıklar oluştuğu gibi, kalp durabilir.
Sigorta Nedir?
Elektrik kaçağı, kısa devre ve benzeri durumlardan dolayı elektrik devrelerinde fazla akım geçişi olabilir. Işte sigorta adını verdiğimiz elektrik devre elemanı, devreden aşırı elektrik geçişini engelleyerek devrenin aşırı ısınmasını önler. Sigorta içinde bulunan ince tel aşırı akım geçtiğinde ısınır ve erir, böylece devreden akım geçişi önlenir.
Topraklama Nedir?
Elektrikli araçlar çalışırken üzerlerinde statik elektrik depolanabilir. Bazen de araç içinde kısa devre olup yük kaçağı meydana gelebilir. Bu tip durumlar hem bizim için ölümcül olabilir, hem de araç kullanılmaz hâle gelebilir. Bunu önlemek için elektrikli araçlar bir iletken telle toprağa bağlanmalıdır. Böylece araçta değişik etkenlerle oluşan yük fazlası toprağa aktarılır. Buzdolabı, ütü, su ısıtıcısı, elektrikli soba gibi aletlerin fişinde toprak bağlantısını sağlayan metal bir parça bulunur. Priz içinde de bu metal parçaya temas edecek şekildeYerleştirilmiş bir metal vardır. Fiş prize takıldığında karşılıklı olarak temas eden metal parçalar aracın topraklanmasını sağlar. Prizdeki metal parça evdeki tesisatta bulunan toprak hattına bağlanır. Kalın bir iletken telin bağlandığı metal bir levhanın toprağa gömülmesi ile toprak hattı sağlanmış olur. Metale bağlı kalın tel binanın elektrik tesisatına bağlanır. Şehirlerarası Elektrik Hatlarının İnsan Sağlığına Zararı Var Mıdır?
Elektrik hatlarının yüksekten geçirilmesi gerekir. Daha önce gördüğümüz gibi içinden elektrik geçen iletken telin çevresinde manyetik alan oluşur. Manyetik alan ise insan metabolizması için zararlıdır.
Manyetik Alanın Bazı Kullanım Alanları
Hamam böceği gibi bazı zararlı böcekler elektromanyetik alıcılara sahiptir. Bu zararlılardan kurtulmak için zehirli kimyasal maddeler kullanmak bizimde zehirlenmemize sebep olabilir. Son yıllarda böceklerin algılayabileceği düzeyde manyetik alan yayan böcek kovucular geliştirilmiştir. Böylece kimyasal zehirlenmeye uğramadan zehirsiz bir şekilde böceklerden korunulabilir. Cep telefonu, televizyon ve radyo sinyalleri manyetik dalgalar hâlinde yayılır. Alıcı cihazlar manyetik dalgaları çevirerek ses veya görüntü şekline çevirir. Elektro gitarın yapısında mıknatıs ve bobin sarımı kullanılır.Gitar teli çelikten yapılıdır. Mıknatısın oluşturduğu manyetik alandan dolayı çelik tel mıknatıslık özelliği kazanır.Gitar çalındığında gitar telinin manyetik alanı bobin sarımlarında indüksiyon akımı oluşturur. Telin titreşim şiddetine göre oluşan indiksiyon akımı artar ya da azalır.
Maglev Trenleri: Aynı kutuplu mıknatısların birbirini itmesinin ulaşım sektöründe çok önemli bir uygulaması maglev adı verilen trenlerde gerçekleştirilmiştir. Tren yolunun üzeri özel olarak tasarlanmış elektromıknatıslarla döşenmiştir. Tren aracının alt kısmında demir tekerlek yerine elektromıknatıslar kullanılmıştır. Elektromıknatıslar ayarlanarak sürekli aynı kutuplar karşılıklı getirilir. Böylece tren yükselir ve yere dokunmadan hava ortamında gider.
Suna gülçek- Ders notlarım-fenciyim.com
0 Yorum -
Yorum Yaz