VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLERİN SAGLIGI VE ORGAN BAGISI :

   1- Vücuttaki Sistemlerin Saglıgı ve Çalısması :   

                                 

  Bir canlının canlılık özelligini tasıyan en küçük yapı birimine hücre denir. Aynı yapı ve

görevdeki hücreler birleserek dokuları, benzer görevdeki dokular birleserek organları,

    benzer görevdeki organlar birleserek sistemleri, sistemlerde birleserek canlı organizmayı yani canlı  vücudunu olustururlar. 

İnsan vücudunda destek ve hareket sistemi, dolasım sistemi, bagısıklık sistemi, solunum

    solunum    sistemi, sindirim sistemi, bosaltım sistemi, üreme sistemi, sinir ve endokrin sistemi (denetleyici ve düzenleyici sistemler) gibi sistemler bulunur. insan vücudundaki bütün bu sistemler düzenli,

uyumlu, birlikte ve birbirine baglı olarak çalısırlar. insan vücudundaki herhangi bir

   sistemin ya da  sistemleri olusturan organlardan herhangi birinin görevini yapamaması, vücudun çalısma düzeninibozar, diger sistemlerin çalısması etkilenir ve canlı vücudu hastalanır.Vücutta gerçeklesen her olay ve vücut tarafından yapılan her is vücuttaki sistemlerin birlikte ve uyumlu sekilde çalısması ile gerçeklestirilir. 

Bagımlılıga sebep olan alkol, sigara ve uyusturucu gibi maddeler canlı vücudunda

  bulunan  sistemlerin çalısma düzenini ve sistemlerin arasındaki uyumlulugu bozar.                                                                                                                              2- Bagımlılık Yapan Maddelerin Vücuttaki Etkisi :

Alkol, sigara ve uyusturucu bagımlılık yapan maddelerdir. Bu zararlı alıskanlıklar

    merak,  özenti, arkadasları tarafından kabul görme gibi sebeplerle baslar. Bu tür

   alıskanlıklardan uzak   durarak saglıklı yasanması için; spor, sanat, bilim, müzik, resim gibi alanlarla ugrasılması ve sosyal  etkinliklere katınılması gerekir.

  

Bagımlılık yapan maddeler;

 

1- Damarların büzülmesine neden olur.

 

2- Kalp krizi ve felç riski artar.

 

3- Merkezi sinir sisteminin çalısma düzenini bozar.

 

4- Akciger ve karaciger hücrelerine zarar verir.

 5- Kanser riskini arttırır. (Akciger, gırtlak, agız içi, dil, yemek borusu, pankreas, kemik

iligi kanseri).

 

6- Sinüzit, nezle, grip, bronsit, ülser ve gastrit gibi hastalıklar daha sık görülür.

 

7- Dil, dis ve damakta tahrise neden olur.

 8- Sindirim bozuklukları, bagırsak, böbrek, karaciger, kalp ve damar hastalıklarına

neden olur.

 

9- Görme bozuklugu ve dikkat dagınıklıgına sebep oldugu için kazaların olusmasına yol  açar.

   

3- Organ Bagısı ve Önemi :

 

Hayatta olan bir kisinin kendi istek ve iradesi ile ölümünden sonra doku ve

  organlarının   baska bir insanın tedavisi için kullanılmasına izin vermesine organ bagısı denir.

 (Organ bagısı    görmeyen bir insanın görmesini ya da hayatını diyaliz cihazına baglı olarak sürdüren bir böbrek hastasının hayata dönmesini saglar).   

 

a) Bagıs Yapılabilecek Organlar :                                                        

 

 Saglıklı olan her organ bagıslanabilir. Ülkemizde: kalp, akciger, böbrek, karaciger ve

pankreas gibi organlar; kalp kapagı, gözün kornea tabakası, kas ve kemik iligi gibi

   dokuların   nakli yapılabilmektedir. (Organlarını bagıslayan bir kisi birçok insana yasama sansı  verebilir).    

 

 b) Bagıs Yapabilecek Kisiler :

 Organ bagısı ile ilgili yasa geregi organ bagısı yapılabilmek için 18 yasını doldurmusolmak gerekir. Bu istegin sahitler huzurunda sözlü ve yazılı olarak yapılması ve ayrıca

bunun bir doktor tarafından onaylanması gerekir. Organ bagısında bulunmak isteyen

   kisi   ”Doku ve Organ Bagıs Belge”sini doldurur ve bu belgeyi bir kimlik gibi sürekli yanında bulundurur.   

 

 c) Organ Nakli :

 Görev yapmayacak durumda olan veya hastalıklar sonucunda vücuda zararlı hale

gelen bir organın yerine saglam bir organın nakledilmesi islemine organ nakli denir.

 Organ   nakli canlı veya beyin ölümü gerçeklemis kisilerden alınan organlarla

  yapılır. Canlı   kisilerden organ nakli yapılırken, organ veren kisinin yasamını riske

   sokmayacak çift   organların biri alınarak yapılır (böbrek, parça olarak karaciger ve

   pankreas gibi). Organ nakli Saglık Bakanlıgı ve Üniversite hastanelerinin “Organ Nakil   Merkezleri”nde gerçeklestirilir.     

 NOT :  

1- AIDS, lösemi, böbrek hastaları, fiziksel engelliler veya kalıtsal hastalıkları olan

insanlar (zeka geriligi, körlük, sagırlık) saglık sorunlarıyla yasayan engelli kisilerdir.

 2- Saglık sorunlarıyla birlikte toplumda görevlerine devam eden engelli kisilerin takdiredilmesi, onlara karsı anlayıslı olunması gerekir. Bu kisilere, toplumsal görevleriniyerine getirirken, yasamlarını sürdürürken yardım edilmesi ve hak ettikleri anlayısın

gösterilmesi gerekir.

 3- Organ nakli bekleyen hastaların tedavi görebilmesi için organ bagısının yapılmasıgerekir. Yeterli organ bagısı yapılamadıgı için, organ nakli bekleyen kisilerelaboratuarlarda üretilen yapay organlar takılabilmektedir. (Kalp kapakçıgı, idrarkesesi yapay olarak üretildi. Damar, böbrek, karaciger ve kalp üretilmesi içinçalısmalar yapılıyor. Boston Çocuk Hastanesi doktorları tarafından idrar keselerindedogustan sorun bulunan 7 çocugun önce idrar keselerinden hücre örnekleri alındı.Ardından bu hücrelerden laboratuarda idrar keseleri üretildi. Yaklasık iki ayın

ardından üretilen idrar keseleri de hücre örnekleri alınan aynı hastalara takıldı).

 4- Türkiye’de 2005 yılında 6224 kisi organ bagısında bulundu. (Bursa – 1952, Antalya

– 589, Aydın – 477, _stanbul – 386).

 

5- Türkiye’de 2002–2005 yılları arasında toplam 13343 kisi organ bagısında bulundu.

 6- Organ bagısı yetersizligi nedeniyle her yıl diyaliz hastalarının yüzde 10’u hayatınıkaybediyor. Yeterli organ bagısı gerçeklesmedigi takdirde, 30000 diyaliz mahkumyasayan böbrek hastasının büyük bölümü hayatını kaybedecek. Bunları da sırasıylakaraciger, kalp, pankreas ve akciger hastaları izleyecek.                                                                                                                                                     Alıntıdır. 

---

Yorumlar - Yorum Yaz

---