Kalıtım İnsanda Cinsiyeti de Belirler:

İnsan hücrelerinde 46 tane kromozom bulunur.Bu 46 kromozomdan 44 tanesi vücut özelliklerini, 2 tanesi cinsiyeti belirler.Cinsiyet kromozomları şekillerinden dolayı “X” ve “Y” kromozomları olarak adlandırılır. Cinsiyet kromozomları kadında XX, erkekte XY’dir. Buna göre dişi ve erkekte kromozomlar;    Dişi:44+XX            Erkek:44+XY  

 

    

Mayoz bölünmeyle oluşan üreme hücrelerinde 23 kromozom bulunur. Anneden gelen gamet tek çeşittir; (22 + X). Babadan gelen kromozomlar iki çeşittir; (22 + X), (22 + Y).Annenin kromozomlarının cinsiyetin belirlenmesinde rolü yoktur. Cinsiyeti babadan gelen kromozomlarbelirler. Eğer babadan (22 + X) kromozomu gelirse çocuk kız, (22 + Y) kromozomu gelirse çocuk erkek olur.                                                                                                                         

Buna göre bebeğin erkek ya da dişi olma olasılığı % 50 dir.Renk körlüğü, hemofili, eşey kromozomları tarafından taşınan kalıtsal hastalıklardır. Bu hastalıklar X  kromozomu üzerindeki çekinik bir genle taşınır.Renk körü hastaları kırmızı ve yeşil renkleri ayırt edemez.Hemofili ise kanın pıhtılaşmama hastalığıdır.Kızlarda hastalık oluşması için her iki X kromozomunda da hastalık geninin bulunması gerekir.Eğer X’in birinde hastalık geni varsa buna taşıyıcı gen denir.Erkeklerin taşıyıcı olma durumları yoktur. Hastalık geni varsa birey hastalıklı, yoksa birey sağlıklıdır. 

Renk körlüğü

X^R = Normal kromozom

X^r = Renk körlüğünü taşıyan kromozom

X^RX^R = Normal dişi

X^RX^r = Taşıyıcı dişi

X^rX^r = Hasta dişi (renk körü)

X^RY = Normal erkek

X^rY = Hasta erkek (renk körü)                                                                                                                                                                          Hemofili

Hemofili hastalığı bir kanama olayında kanın geç pıhtılaşması ya da hiç pıhtılaşma görülmemesidir.      X^HX^H = Normal dişi

X^hX^H = Taşıyıcı dişi

X^h X^h = Hemofili dişi

X^HY = Normal erkek

X^hY = Hemofili erkek   

 

 Örnek : Altı parmaklı bir baba ile melez beş parmaklı annenin ilk çocuğunun, altı parmaklı olma ihtimalinedir? (Altı parmaklılık çekinik)

 A) % 100 B) % 75 C) % 50 D) % 25    (FL - 1992)  

Örnek : F1 döllerinin % 100 sarı renkli olabilmesi için çaprazlanan bezelye tohumlarının gen durumlarıhangisinde belirtildiği gibi olmalıdır?(Y = Sarı, y = yeşil)

A) YY x Yy           B) yy x yy           C) Yy x yy          D) Yy x Yy     (FL/AÖL - 1995) 

Örnek : Renk körlüğü taşıyan bir anne ile, sağlıklı bir  babanın çocuklarının renk körü olma ihtimali nedir? 

               Suna gülçek-ders notlarım-www.fenciyim.com

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---